Gefeliciteerd! Je leest dit artikel omdat je binnen nu en een paar maanden moeder wordt. Of je nu voor de eerste keer moeder wordt of al één of meer kinderen hebt; er zal een hoop veranderen. En er zijn best wat dingen die geregeld moeten worden de komende maanden. Ook met de overheid.
Veel aanstaande ouders hebben vragen over wat ze allemaal met de overheid moeten regelen. Maar ook waar ze als ouders recht op hebben. Hoeveel recht op ouderschapsverlof heb ik? Wanneer moet ik mijn kind erkennen? En wat heb ik te zeggen over de achternaam van mijn kind? Speciaal voor jou hebben we een aantal belangrijke onderwerpen uitgelicht. Het is gelukkig allemaal niet zo ingewikkeld, maar het is wel fijn om het geregeld te hebben voordat de kleine er is!
Zwangerschapsverlof
Wie zwanger is en werkt of een uitkering krijgt, heeft recht op zwangerschapsverlof en een zwangerschapsuitkering. En na de bevalling op bevallingsverlof en een bevallingsuitkering.
Elke zwangere vrouw in Nederland heeft recht op 6 weken zwangerschapsverlof en minstens 10 weken bevallingsverlof. In totaal heeft u recht op minstens 16 weken verlof.
Onbetaald Ouderschapsverlof
Iedere Nederlander in loondienst heeft recht op onbetaald ouderschapsverlof. Je mag dit verlof opnemen in de eerste 8 levensjaren van je kind. Je hebt recht op 26 keer het aantal uur dat je per week werkt. Het verlof geldt per kind. Heb je 3 kinderen, dan mag je dus 3 keer onbetaald ouderschapsverlof opnemen. Het is belangrijk om dit goed met je werkgever te overleggen. Je werkgever mag dit verlof niet weigeren. Je werkgever mag je wel vragen dit anders in te delen als er sprake is van een zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang.
Betaald Ouderschapsverlof
Als je in loondienst werkt, heb je recht op 9 weken gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof. Je krijgt dan 70% van jouw salaris. Beide ouders hebben recht op ouderschapsverlof.
Je vraagt het ouderschapsverlof schriftelijk aan bij jouw werkgever. Je doet dit ten minste 2 maanden voordat het verlof ingaat. In jouw verzoek geef je ook aan hoe je het ouderschapsverlof wilt opnemen. Je bepaalt namelijk zelf hoe en wanneer je het verlof opneemt.
Door (on)verlof krijgen jullie als ouders meer tijd om te wennen aan de nieuwe gezinssituatie. Daarnaast is er meer ruimte om samen bewust keuzes te maken over verdeling van werk en zorg.
Erkenning
Als je niet getrouwd bent of geen geregistreerd partnerschap hebt, is het verstandig dat je partner je kind al voor de geboorte erkent bij de gemeente. Erkennen doe je samen met je partner. Door te erkennen geven jullie aan dat het kind van jullie samen is en ontstaat er een juridische band. Je bent verplicht je kind tot zijn of haar 21e te onderhouden. Bij het erkennen leg je ook vast welke achternaam het kind krijgt. Ben je getrouwd of heb je een geregistreerd partnerschap, dan bestaat deze band automatisch. Erkennen doe je bij het gemeentehuis en is gratis. Regel dit bij voorkeur voor het 3e trimester van de zwangerschap.
Gezag
Bent je getrouwd of heb je een geregistreerd partnerschap? Dan krijg je automatisch gezamenlijk gezag over de kinderen die je krijgt of adopteert. Als echtgenoot of geregistreerd partner van de moeder ben je voor de wet automatisch ouder van het kind. Dit geldt niet voor de duomoeder als zij en de moeder geen gebruik hebben gemaakt van een onbekende donor.
Ouders oefenen gedurende het huwelijk of geregistreerd partnerschap het gezag gezamenlijk uit. Trouw je als ouders na de geboorte van het kind? Of ga je dan een geregistreerd partnerschap aan? Dan krijg je ook automatisch ouderlijk gezag. Voorwaarde is wel dat je als vader of duomoeder het kind hebt erkend.
Gecombineerde achternaam
Vanaf 1 januari 2024 is het mogelijk om je eerste kind als dat op (of na) 1 januari 2024 wordt geboren de achternamen van beide ouders te geven. Er zijn verschillende combinaties van achternamen mogelijk. De keuze voor een achternaam kun je voor de geboorte of bij de geboorteaangifte laten vastleggen. Jullie gaan hiervoor samen naar de burgerlijke stand. Dit kan niet door 1 ouder en ook niet schriftelijk. Als je je kind eerst moet erkennen, maak je de naamskeuze tijdens de erkenning.
Kinderopvangtoeslag
U wilt dat uw kinderen goed opgevangen worden terwijl u werkt. En dat is zeker niet goedkoop. Daarom is er de kinderopvangtoeslag: een tegemoetkoming in de kosten van geregistreerde opvang.
Gaat je kind naar een geregistreerde dagopvang, peuterspeelzaal of buitenschoolse opvang (BSO), dan krijg je mogelijk kinderopvangtoeslag.
Met de kinderopvangtoeslag kunt u niet alle kosten van de opvang betalen. U betaalt ook altijd een deel zelf. Dat is de verplichte eigen bijdrage. Betaalt u zelf niet mee aan de kosten? Bijvoorbeeld als uw gastouder uw kind gratis opvangt. Dan hebt u geen recht op kinderopvangtoeslag. Je kunt je kinderopvangtoeslag eenvoudig berekenen op www.toeslagen.nl.
Persoonlijk Overzicht
Wil je weten wat er in jullie situatie geregeld moet worden en waar jullie als ouders recht op hebben? Bereid je goed voor en maak een persoonlijk overzicht op www.rijksoverheid.nl/kindkrijgen. Na het invullen van maximaal 10 vragen krijg je jouw persoonlijk overzicht. Handig en fijn om alles op een rijtje te hebben!
